Pełne posiłki można we Włoszech zjeść w trattorii albo ristorante. a składają się one z wielu dań. Trattoria’ jest tradycyjnie tańsza i proponuje zwykle potrawy bardziej domowe (cucina casalinga), natomiast ristorante jest bardziej elegancka, obsługują w niej kelnerzy we frakach, a stoły nakryte są czystymi obrusami. Dzisiaj często jednak granica między nimi się zaciera. Trattorie są często otwarte w godzinach południowych, zwłaszcza na terenach wiejskich, gdzie nie ma zwykle menu i kelner po prostu wymienia listę dań. które przygotowano na dany dzień. W większych miastach obydwa rodzaje restauracji otwarte są wieczorami, z tym. że ristoranti oferują zwykle większy wybór, posiadają zawsze menu. a czasami także samoobsługowy bufet z przystawkami (antipasti). Potrawy mączne kosztują wszędzie 3000-5000 L i można łatwo, bez nacisków ze strony personelu, ograniczyć się tylko do nich. Za główne dania mięsne lub rybne płaci się zwykle 8000-12 000 L. Trzeba pamiętać, że prawie wszędzie do rachunku dodawana jest opłata pane e coperto, która wynosi średnio 1500 L od osoby.
W miejscowościach turystycznych istnieją także łączące nazwy kilku rodzajów restauracji lokale (tratoria-ristorantepizzeria). które nie spełniają dobrze żadnej ze swoich reklamowanych funkcji i serwują kiepskie i stosunkowo drogie jedzenie. Należy również wystrzegać się popularnych wśród miejscowej młodzieży połączonych z restauracją barów zwanych spagheteria. które oferują proste dania mączne. Częste są też staromodne, specjalizujące się w kuchni domowej restauracje osterias, ale na jakości jedzenia serwowanego w lokalach pod szumną nazwą hosterias nie zawsze można polegać.
Zgodnie z włoską tradycją posiłek (obiad — pramo, kolacja — cena) zaczyna się od antipasto (dosłownie „przed posiłkiem”): przystawki często podawanej w ristoranti, składającej się z różnych zimnych kawałków mięsa i sałatek jarzynowych. Często jako przystawkę podaje sie prosciutto, szynkę gotowaną (cotto). albo wędzoną (crudo), solo. względnie z serem mozzarella. Talerz przystawek z bufetu samoobsługowego kosztuje ok. 5000 L, a pojedyncza przystawka kilka tysięcy mniej. Warto pamiętać, że chcąc oprócz przystawki zamówić danie z makaronu, nie mówiąc już o drugim daniu, trzeba mieć nie lada apetyt. Następne danie, il primo, składa się z zupy lub makaronu i samo stanowi całkiem syty obiad. Po tym następuje il secondo: serwowane zwykle bez dodatków, z wyjątkiem pomidora czy cytryny, danie mięsne lub rybne. Zamawiając rybę należy być ostrożnym. gdyż podaje się ją albo w całości albo na wagę. 250 g. ryby wystarcza z nawiązką dla jednej osoby. W razie niepewności można poprosić o pokazanie ryby przed jej przyrządzaniem. Jarzyny lub sałatki (il contorno) zamawia się i otrzymuje osobno. Nie ma przy tym wielkiego wyboru: ziemniaki zawsze podawane są w postaci frytek, a sałatka jest albo zielona (verde) albo mieszana (mista).
W wypadku braku menu. lista potraw wymieniana ustnie przez kelnera może być długa i chaotyczna. Jeżeli ma się trudności ze zrozumieniem, najlepiej po prostu zamówić to co chce się zjeść. Makaron lub pierożki z sosem pomidorowym (pomodoro) lub mięsnym fal ragu) są we wszystkich restauracjach. Poza tym prawie wszędzie po posiłku są do wyboru świeże owoce (frutta) i desery (dolci). Te ostatnie to czasem tylko lody, ale często zdarza się. że można zamówić coś lepszego, np. na Sycylii popularne są lody cassata z ricottą, zuppa inglese (ciasto biszkoptowe) oraz świeża sałatka owocowa (macedonia). Inny deser, zabaglione, zrobiony z jajek, cukru i wina, można dostać tylko w najbardziej eleganckich restauracjach. Dla jaroszy Włochy są krajem dość łaskawym. Istnieje kilka rodzajów bezmięsnych sosów do makaronów i pizzy, a jeśli je się ryby i frutti di mare to nie powinno być żadnych problemów. Dobre i świeże są też podawane w obfitych porcjach sałatki. Jedynym problemem jest porozumienie się: Włosi nie pojmują jak ktoś może nie jeść mięsa, a proste stwierdzenie faktu nie zawsze przynosi pożądany skutek. Gdy powie się Sono vegetariano/a (jestem jaroszem) i zapyta się C’e carne d’entro (Czy jest to danie mięsne?), można i tak dostać potrawy z drobiu lub prosciutto. Dlatego lepiej jest zapytać z czego jest danie zrobione zanim się go zamówi (com’ fatto?), aby zawczasu dostrzec jego nie-jarskie składniki. Dla osób niejedzących nabiału i żadnych pokarmów zwierzęcych sytuacja jest trudniejsza: z braku czegoś lepszego muszą często zadowolić się pizzą bez sera lub zupą jarzynową. Doskonałe są za to owoce.
Pod koniec posiłku należy poprosić o rachunek (il conto). Ponieważ w wielu trattorias oznacza to nieczytelny skrawek papieru, chcąc przekonać się czy nie zostało się oszukanym, trzeba poprosić o ricevuta. bardzo szczegółowy rachunek, który wszystkie bary i restauracje są prawnie zobowiązane wydać. Poza dodatkową opłatą od klienta, często pobiera się też opłatę za obsługę, która wynosi zwykle około 10%. Gdy opłata ta nie jest wliczona, niekiedy kelner oczekuje napiwku w tej samej wysokości, choć w trattoriach w mniejszych miastach nie jest to zwykle przyjęte.